Đòi tăng giá bán lẻ nước sạch: Sawaco đẩy gánh nặng sang người tiêu dùng?

Đòi tăng giá khi lợi nhuận giảm sâu

Văn phòng UBND TP.HCM đã thông báo kết luận của Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong về các kiến nghị của Tổng công ty cấp nước Sài Gòn TNHH MTV (Sawaco). Trong đó có đề xuất tăng giá bán lẻ nước sinh hoạt giai đoạn 2019 – 2022.

Sawaco cho biết giá nước từ năm 2013 đến nay vẫn chưa được điều chỉnh khiến tình hình tài chính của tổng công ty bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, Sawaco cũng chỉ ra nhiều khó khăn khác như trục trặc trong hợp đồng mua bán nước với nhà cung cấp.

Sawaco kiến nghị tăng giá nước bán lẻ trong bối cảnh lợi nhuận của Tổng công ty giảm sâu. Theo báo cáo tài chính 2018 (báo cáo mới nhất được công bố công khai), lợi nhuận sau thuế năm 2018 của Sawaco chỉ đạt 120 tỷ đồng, giảm 127 tỷ đồng, tương ứng 51,4% so với năm 2017.

Sawaco kiến nghị tăng giá nước bán lẻ.

Giải thích cho việc muốn tăng giá nước, Sawaco khẳng định chi phí mua sỉ nước sạch từ các nhà máy nước tăng hằng năm, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí hoạt động kinh doanh nước sạch (chiếm 42%). Con số liệu trong báo cáo tài chính của Sawaco lại không cho thấy điều đó.

Cụ thể, giá vốn hàng bán năm 2018 của Sawaco tăng 156 tỷ đồng, tương ứng 7,8% lên 2.156 tỷ đồng. Trong khi đó, doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 3.756 tỷ đồng, tăng 270 tỷ đồng, tương ứng 7,7%.

Có thể thấy, cả giá vốn và doanh thu của Sawaco có tốc độ tăng nhẹ, tương đương nhau. Vì vậy, có hợp lý không khi Sawaco “đổ lỗi” cho việc chi phí tăng nhưng giá bán không tăng đã ảnh hưởng đến tình hình tài chính của công ty.

Lợi nhuận giảm không phải do giá vốn tăng

Báo cáo tài chính công ty mẹ năm 2018 của Sawaco cho thấy tình hình tài chính của Sawaco đang bị ảnh hưởng (lợi nhuận sau thuế giảm tới 51,4%). Thế nhưng nguyên nhân lại không hẳn do chi phí sản xuất nước (giá vốn hàng bán) tăng. Bằng chứng là lợi nhuận gộp từ bán hàng và cung cấp dịch vụ vẫn đạt 1.599 tỷ đồng, tăng 113 tỷ đồng, tương ứng 7,6%, tương đương tốc độ tăng của giá vốn hàng bán và doanh thu.

Thế nhưng, các chi phí chính (chi phí tài chính, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp) đồng loạt tăng mạnh gây áp lực lên lợi nhuận của Sawaco.

Cụ thể, tổng 3 loại chi phí này trong năm 2018 đạt 1.557 tỷ đồng, tăng 176 tỷ đồng, tương ứng 12,8% so với năm 2017. Trong đó, chi phí bán hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất, lên đến 73,2%. Điều đáng nói nước sạch là mặt hàng đặc thù, không thể thiếu trong mọi gia đình nên không cần các hoạt động marketing quảng bá sản phẩm như các doanh nghiệp thông thường khác.

Chi phí tài chính có tốc độ tăng mạnh nhất khi tăng 55 tỷ đồng, tương đương 37,4%. Chi phí lãi vay chiếm tỷ trọng rất lớn trong chi phí lãi vay (89,6%). Chi phí này đến từ khoản nợ khổng lồ của Sawaco. Tại thời điểm 31/12/2018, tổng nợ vay tại Sawaco lên tới 3.567 tỷ đồng.

Như vậy nếu thực hiện chính sách “thắt lưng buộc bụng”, Sawaco có thể không phải chứng kiến lợi nhuận giảm sâu đến như vậy.

Rộng tay chi trả lương thưởng

Dù Sawaco chưa công bố công khai về tình hỉnh quản lý lao động, tiền lương của Tổng công ty trong năm 2018 nhưng số liệu của các năm trước cho thấy Sawaco đủ sức nằm trong danh sách các doanh nghiệp nhà nước có mức chi trả lương thưởng cao nhất.

Trong năm 2017, Sawaco đã dành quỹ lương hơn 200 tỷ đồng cho người lao động. Bình quân, mỗi người lao động Sawaco được trả 15,274 triệu đồng/người/tháng, tương đương thù lao của một ngân hàng cỡ nhỏ.

Trong khi đó, dàn lãnh đạo nhận thù lao cao vượt trội. Trong năm 2017, 11 lãnh đạo của Sawaco nhận trung bình 52,33 triệu đồng/người/tháng. Đây là mức trung bình, vì vậy sẽ có nhiều được trả cao hơn 52,33 triệu đồng/người/tháng.

Bảo Linh